ArcheoNacht

Bekijk hieronder de foto's van de ArcheoNacht 2024:

Praktische info:

Datum: 2 november 2024
Tijd: 19.00 – 23.00 uur
Locatie: Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28, 2311 EW Leiden
Toegang: gratis (aanmelden niet nodig)

Op zaterdag 2 november opent het Rijksmuseum van Oudheden zijn deuren voor een onvergetelijke ArcheoNacht! Tot in de late uurtjes kun je ronddwalen door het oudste en grootste archeologische museum van Nederland. Het thema ‘expressie’ laat je ontdekken hoe mensen zich door de eeuwen heen hebben uitgedrukt.

Bekijk hieronder de programmaonderdelen

Speedlezing: De verhalen in je botten: Wat isotopen onthullen over ons verleden

Wist je dat je botten meer vertellen dan alleen hoe oud je bent? Ze zijn als verborgen tijdcapsules die bioarcheologen gebruiken om een inkijkje te krijgen in de levens van mensen die duizenden jaren geleden leefden. Door isotopenonderzoek op botten en tanden kunnen we ontdekken waar iemand vandaan kwam, wat ze aten en hoe ze reisden. In deze speedlezing, gegeven door bioarcheoloog Maura De Coster, duiken we samen in de wereld van de archeologische wetenschap en ontrafelen we hoe botten ons helpen het verleden te reconstrueren. Laat je verrassen door de fascinerende verhalen die in je botten verborgen liggen!

Tijden: 20:30 & 20:45

Zaal: Leemanszaal (begane grond)

Short film: De Poten van de Bizon

De Poten van de Bizon neemt je mee naar 30.000 jaar geleden, naar de Late Steentijd, waar een sjamaan en zijn vriend op een droomzoektocht gaan naar een grottekening. Deze poëtische film doorbreekt het stereotype van vroege jagers-verzamelaars en laat zien dat zij net zo intelligent, creatief en reflectief waren als wij vandaag de dag.

Filmmaker Maarten Peels geeft op verschillende momenten een toelichting – een unieke kans om meer te horen over de bijzondere verhalen achter de film! De film is vanaf 21:30 doorlopend te zien.

Bekijk de trailer hier.

Toelichting door filmmaker met aansluitend film: 19:30, 20:15 & 21:00

Zaal: Nehalenniazaal (2e verdieping)

Speed lecture: Inked Ancestors – Tattoos in Archaeology (geannuleerd)

Did you know that approximately 25% of young Europeans aged 18 to 35 have tattoos? But what about the history of tattooing? The oldest known tattoos, dating back 5,200 years on the mummified remains of Ötzi the Iceman, reveal a rich history. Join the speed lecture of archaeologist Jacob Griffith as he explores ancient tattooing practices, connects them to modern trends, and uncovers the motivations behind this timeless form of art.

Helaas is deze lezing geannuleerd.

Restauratie experts in actie

Twee restauratie-experts van het museum laten je graag hun werk van dichtbij zien. Renske Dooijes is druk bezig met de restauratie van een gipsafgietsel van het indrukwekkende Pergamonaltaar, dat rond 180 v.Chr. werd gebouwd voor de Griekse goden Athena en Zeus in Griekenland. En dat is nog niet alles! Iris Mahu, specialist in metaalrestauratie, laat je van dichtbij kennismaken met een aantal archeologische objecten van brons via een speciale microscoop. Ze vertelt daarbij over de verschillende conserverings- en restauratietechnieken voor metaal.

Tijden: doorlopend

Zaal: Trajanuszaal (begane grond)

Spelletjescafé

Wil je een écht oud spel spelen? Kom dan naar het Spelletjescafé! Hier kun je je vaardigheden testen met het Koningsspel van Ur, een bordspel van maar liefst 5000 jaar oud, en ervaren hoe mensen zich in het verleden vermaakten. Liever iets moderners? Probeer dan de videogameversie van ditzelfde eeuwenoude spel.

Wil je dieper duiken in de wereld van oude spellen? Mis dan de spannende speedlezing van Dr. Aris Politopoulos & Dr. Walter Crist om 19:30 en 19:45 niet.

Tijden: doorlopend

Zaal: Tempelzaal (begane grond)

Speed lecture: Discovering DNA from Dirt: SedaDNA in Archaeology

Ancient DNA has been a game-changer in unraveling countless archaeological mysteries. Thanks to recent breakthroughs in genetics, we can now extract and analyze ancient DNA from exciting new sources, like dirt and sediment. This is opening up incredible new insights into ancient environments and human lifestyles, allowing us to uncover fascinating details—such as which crops people farmed or which animals they lived with. SedaDNA specialist Kadir Toykan Özdoğan can tell you all about it!

This lecture will be in English.

Tijden: 21:15 & 21:30

Zaal: Leemanszaal (begane grond)

Speed lezing: Mini-figuren met grote verhalen

Op geschiedenisinminifiguren.nl brengt leerkracht Daniël Ponsen, met meer dan 180 minifiguren, leerlingen en liefhebbers in contact met de mooiste verhalen uit de wereldgeschiedenis. Van Griekse helden zoals Herakles, Achilles en Odysseus tot de Nederlandse archeoloog Caspar Reuvens. Bezoek de speedlezing en ontdek waarom verhalen een essentieel onderdeel zijn van onze geschiedenis en cultuur.

Bijzonder is dat je de minifiguren ook op deze avond zelf kunt bekijken in de mini-expositie in de Tempelzaal. Daar brengen de mini-figuren de wereldgeschiedenis tot leven.

Tijden: 19:45 & 20:00

Zaal: Caesarzaal (1e verdieping)

Speedlezing: Uiterlijk vertoon in de Bronstijd: kleurrijke jurken en schitterende sieraden

Stap binnen in de fascinerende wereld van de Bronstijd! Ontdek hoe schitterende bronzen en gouden sieraden elites met elkaar verbonden in complexe internationale netwerken, en hoe kleurrijke kleding een cruciale rol speelde in identiteitsexpressie. In deze speedlezing neemt dr. Sasja van der Vaart-Verschoof je mee op een spannende reis door het uiterlijk vertoon van deze opmerkelijke periode (2000-800 v.Chr.), die gekenmerkt wordt door grootse technologische en sociale ontwikkelingen. Laat je verrassen door diverse vondsten uit de tentoonstelling “Bronstijd – Vuur van Verandering” en ga vooral zelf ook kijken bij deze tijdelijke tentoonstelling!

Tijden: 20:45 & 21:00

Zaal: Caesarzaal (1e verdieping)

Mini-expositie en speurtocht: Tijdlijn van minifiguren

Kom kijken naar de unieke collectie minifiguren, gemaakt van LEGO®-onderdelen, die leerkracht Daniël Ponsen heeft samengesteld om zijn geschiedenislessen te verrijken. Met maar liefst 180 minifiguren maak je een reis door de wereldgeschiedenis, van de prehistorie tot nu. Tijdens de ArcheoNacht kun je zelf ook aan de slag met LEGO® of doe de kijk- en luisterspeurtocht rond de mini-figuren (vanaf 8 jaar)

Wil je nog meer weten over de mini-figuren? Ga dan naar de lezing van Daniël om 19:45 en 20:00 in de Caesarzaal (eerste verdieping).

Tijden: doorlopend

Zaal: Tempelzaal (begane grond)

Speed Lecture: The Past at Play!

People have been enjoying games for centuries! Join archaeologists Aris Politopoulos and Walter Crist on an exciting journey through the past with ancient board games! Discover the origins of the oldest games, who played them, and how (or if!) we can still play them today. Plus, explore how these ancient pastimes have the potential to shape the dynamic world of modern video games. Bring your newfound knowledge to the Spelletjescafé and let the fun continue!

This lecture will be in English.

Tijden: 19:30 & 19:45

Zaal: Leemanszaal (begane grond)

Vraag ze het (gele) hemd van het lijf

Overal in het museum kom je gepassioneerde archeologen en studenten archeologie van de Universiteit Leiden tegen die je graag meer vertellen over hun favoriete archeologische topvondsten uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden, zoals de gouden Peelhelm, de mummiekist van Peftjaoeneith of het zwaard van Ommerschans.

Dus vraag ze gerust het (gele) hemd van het lijf!

Tijden: doorlopend

Zaal: door het hele museum

Workshop: Trash or Treasure?

Ben je benieuwd waarom afval uit een beerput, een combinatie van riool en vuilnisbak, zo waardevol is voor een archeoloog? Dan is de workshop ‘Trash or Treasure’ echt iets voor jou! Een archeoloog laat je zien hoe je aan de hand van hedendaags afval een profielschets kunt maken.

Dus ga zelf aan de slag en doe je eigen archeologisch onderzoek!

Tijden start workshop: 19:30, 20:15 & 21:15

Zaal: Achter de Tempel (begane grond)

Making History Heard!

Ga mee op een historisch muzikaal avontuur met het duo MORO, Spike en Ilja Bakker! Gekleed in middeleeuwse kledij en met authentieke instrumenten brengen zij in de Tempelzaal de klanken van het verleden tot leven. Laat je betoveren door een scala aan internationale volksliederen, gezongen in zowel oude als nieuwe talen!

Tijden: nog bekend te maken

Zaal: Tempelzaal (begane grond)

Feel the past: Mystery Boxes

Vier zwarte dozen, elk met een mysterieus object erin! Je kunt er niet in kijken, maar je mag de archeologische vondsten wel aanraken. Durf jij deze uitdaging aan? Beschik jij over de gevoelige handen van een archeoloog die oud en nieuw van elkaar kan onderscheiden? Wie weet ontdek je iets dat honderden jaren geleden ook in iemands handen lag.

Laat je zintuigen prikkelen en ga op een spannende ontdekkingsreis!

Tijden: doorlopend

Zaal: Keizerbeelden (1e verdieping)

Tijdelijke tentoonstelling: Bronstijd – Vuur van verandering

Ontdek de fascinerende wereld van de bronstijd (2000-800 v.Chr.) in de onlangs geopende tijdelijke tentoonstelling “Bronstijd – Vuur van verandering”! Bewonder spectaculaire offergaven, machtige zwaarden en kostbare voorwerpen uit heel Europa, waaronder de unieke ‘gouden hoed van Schifferstadt’. Deze expositie brengt de mooiste en meest bijzondere voorwerpen van Nederland en omringende landen bij elkaar.

Wil je nog meer weten? Dr. Sasja van der Vaart-Verschoof, een van de makers van de tentoonstelling, geeft speed lezingen om 20:45 en 21:00 waarin zij dieper op dit onderwerp ingaat.

Tijden: doorlopend

Zaal: 1e verdieping

Spectaculaire Lichtshow

Bewonder in de hal van het Rijksmuseum van Oudheden de indrukwekkende tweeduizend jaar oude tempel uit Egypte! Deze prachtige tempel, die ooit was gewijd aan de godin Isis en later dienstdeed als christelijke kerk, heeft een boeiend verhaal te vertellen.

Laat je betoveren door een spectaculaire lichtshow met 3D-mapping, waarin het fascinerende verhaal van de tempel tot leven komt. Dit mag je echt niet missen!

Tijden: 20:00 (in Nederlands), 21:00 (in Engels) & 22:00 (in Nederlands)

Zaal: Tempelzaal (begane grond)

Achtergrond

De programmering van de ArcheoNacht ligt in de handen van de ‘Young Underground Professionals’ (Yuppen), een denktank van jonge erfgoed en archeologie professionals met een frisse blik op archeologie en publiek. De ArcheoNacht is een initatief van Stichting Nationale Archeologiedagen en wordt mede mogelijk gemaakt door het Rijksmuseum van Oudheden, de VriendenLoterij, Fonds voor Cultuurparticipatie en Provincie Zuid-Holland.

Met dank aan de partners van de ArcheoNacht

 

Uit de bodem

Inktpot van terra sigillata

Inktpot van terra sigillata

dateert tussen 1 en 300 n.Chr. (romeinse tijd) gevonden in Vechten, Utrecht

Gouden munt, aureus van Trajanus

Gouden munt, aureus van Trajanus

dateert tussen 103 en 111 n.Chr. (romeinse tijd) gevonden in Woerden, Utrecht

Knikpot met zigzaglijnversiering

Knikpot met zigzaglijnversiering

dateert tussen 575 en 625 n.Chr. (vroege middeleeuwen) gevonden in Rhenen, Utrecht

Urn

Urn

dateert tussen 250 v.Chr. en 100 n.Chr. (prehistorie) gevonden in Súdwest Fryslân, Friesland